Rae Haq (Alevilik)
Rae Haq`ın ne olup olmadığı hakkında, ideoloji kaynaklı metodolojik hatalardan dolayı yapılan yanlışlar:
- "Rae Haq/Alevilik enternasyonaldir" (?)
Rae Haq bir dindir ve sadece kuzey batı İran'da mevcuttur. Etnik olarak Rae Haq baz alınırsa Kürt`tür (Kirmanc ve Kurmanc), bunun yanında Turani/Türki (?) olan veya asimilasyondan dolayı kendisini Türk olarak tarif eden ve Slav-Balkan kökenlilerde bulunmaktadır.
Yarsan ( Ehl-i Haq, Kakai) ve Nusayrilik ( Arap Alevileri diye bilinir, kuzey batı veya batı Suriye`de bulunurlar) ise biri birine yakın olmakla beraber ayrı dinlerdir.
Enternasyonal; "dünya ölçeğinde" demektir, oysa ki Rae Haq: Rusya, Çin, Afrika, Avrupa ( göçmen olarak oraya gidenler hariç) Amerika v.s gibi yerlerde yoktur ve tarihte hiç olmamıştır. Dolayısıyla enternasyonal değildir ve belirli bir coğrafyanın dini inancıdır. Bu anlamda Hristiyanlık, islam ve Budizm v.s. enternasyonal dinlerdir. Enternasyonalist ise dünya üzerindeki milletleri eşit görmektir.
Rae Haq`ta 73 millet inancı vardır. 72 millet Rae Haq toplumu dışında kalan, 73. millet ise "güruhu Naciye`den" olan Rae Haq toplumudur.
Tamda bu yüzden Rae Haq/Alevi olunamıyor, doğuluyor.
Yani bir din olarak enternasyonalist değildir ama bir Rae Haq mensubu, dinsel dünyanın dışında tabiki enternasyonalist olabilir ve bu teolojik-eskatolojik* olarak karıştırılmaması gerekir.
Evet, Rae Haq`taki bu inanç "dogru-yanlış, iyi-kötü" bulunabilir ama dogma böyledir ve bu eğip bükmeden söylenip yazılması gerekmektedir.
- "Rae Haq dogmatik değildir, bilimseldir" (?)
Dogma: Eski Yunanca "fikir" kelimesinden gelir, cümle içinde; "karar, kararname" olarak kullanılır. Eskatolojik olarak Arapçası Nas`dır, "kesin ve nihayi olma" anlamındadır. Yani dogma; değiştirilemez olduğuna inanılan şeylerdir ve bu yüzden; " üzerinde düşünülmesi, sorgulanması veya incelenmesine gerek yoktur". Farklı bir ifade ile; "ilahi buyruklar olup, mutlaka itaat edilmesi gerekmektedir".
" Rae Haq`da dogma yoktur" diyenler: "Rae Haq'da, asla ve asla değiştirilemeyecek ve sorgulanmayacak şeylerin olmadığının aksine din ve inançsal her bir şeyin sorgulanabilir ve değiştirilebilir olduğunu söylemiş oluyorlar (Burada, ileri satırlarda tekrar dönmek üzere bir virgül koyalım).
Bütün dini inançlarda dogma vardır, dogmasız bir din`i inanç olmaz yani dogma olmadan din olmaz. Bu, beğenme - beğenmeme veya mantıklı- mantıksız bulmaktan bağımsız olarak kati suretle böyledir.
Tekrardan konuya dönelim:
Rae Haq`te Tanrı inancı vardır, Kürdi: Yezdan, Xade ve Haq (Arabiden alınma) denir.
İşte bu yaratıcı gücün (Tanrı) bütün bir evreni, doğayı ve insanları yarattığına inanılır. Ve bu yaratıcının yardımcıları da vardır ki bunlara melek denmekte olup kutsaldır. Çok önemli inançsal figürler olan Xızır ve Mehdi vardır.
Birde kimi " Derviş, Pir, Bava" gibi ruhbandan şahisların olağan üstü ( Tanrı tarafından bahşedilmiş) kudrete sahip olduğuna inanılır.
Kısaca; bu inanılan şeyler birer DOGMA`dir.
Kaynak: Rae haq (Alevilik)
*Eskatoloji teoloji ve felsefenin bir bölümüdür.
- "Rae Haq/Alevilik enternasyonaldir" (?)
Rae Haq bir dindir ve sadece kuzey batı İran'da mevcuttur. Etnik olarak Rae Haq baz alınırsa Kürt`tür (Kirmanc ve Kurmanc), bunun yanında Turani/Türki (?) olan veya asimilasyondan dolayı kendisini Türk olarak tarif eden ve Slav-Balkan kökenlilerde bulunmaktadır.
Yarsan ( Ehl-i Haq, Kakai) ve Nusayrilik ( Arap Alevileri diye bilinir, kuzey batı veya batı Suriye`de bulunurlar) ise biri birine yakın olmakla beraber ayrı dinlerdir.
Enternasyonal; "dünya ölçeğinde" demektir, oysa ki Rae Haq: Rusya, Çin, Afrika, Avrupa ( göçmen olarak oraya gidenler hariç) Amerika v.s gibi yerlerde yoktur ve tarihte hiç olmamıştır. Dolayısıyla enternasyonal değildir ve belirli bir coğrafyanın dini inancıdır. Bu anlamda Hristiyanlık, islam ve Budizm v.s. enternasyonal dinlerdir. Enternasyonalist ise dünya üzerindeki milletleri eşit görmektir.
Rae Haq`ta 73 millet inancı vardır. 72 millet Rae Haq toplumu dışında kalan, 73. millet ise "güruhu Naciye`den" olan Rae Haq toplumudur.
Tamda bu yüzden Rae Haq/Alevi olunamıyor, doğuluyor.
Yani bir din olarak enternasyonalist değildir ama bir Rae Haq mensubu, dinsel dünyanın dışında tabiki enternasyonalist olabilir ve bu teolojik-eskatolojik* olarak karıştırılmaması gerekir.
Evet, Rae Haq`taki bu inanç "dogru-yanlış, iyi-kötü" bulunabilir ama dogma böyledir ve bu eğip bükmeden söylenip yazılması gerekmektedir.
- "Rae Haq dogmatik değildir, bilimseldir" (?)
Dogma: Eski Yunanca "fikir" kelimesinden gelir, cümle içinde; "karar, kararname" olarak kullanılır. Eskatolojik olarak Arapçası Nas`dır, "kesin ve nihayi olma" anlamındadır. Yani dogma; değiştirilemez olduğuna inanılan şeylerdir ve bu yüzden; " üzerinde düşünülmesi, sorgulanması veya incelenmesine gerek yoktur". Farklı bir ifade ile; "ilahi buyruklar olup, mutlaka itaat edilmesi gerekmektedir".
" Rae Haq`da dogma yoktur" diyenler: "Rae Haq'da, asla ve asla değiştirilemeyecek ve sorgulanmayacak şeylerin olmadığının aksine din ve inançsal her bir şeyin sorgulanabilir ve değiştirilebilir olduğunu söylemiş oluyorlar (Burada, ileri satırlarda tekrar dönmek üzere bir virgül koyalım).
Bütün dini inançlarda dogma vardır, dogmasız bir din`i inanç olmaz yani dogma olmadan din olmaz. Bu, beğenme - beğenmeme veya mantıklı- mantıksız bulmaktan bağımsız olarak kati suretle böyledir.
Tekrardan konuya dönelim:
Rae Haq`te Tanrı inancı vardır, Kürdi: Yezdan, Xade ve Haq (Arabiden alınma) denir.
İşte bu yaratıcı gücün (Tanrı) bütün bir evreni, doğayı ve insanları yarattığına inanılır. Ve bu yaratıcının yardımcıları da vardır ki bunlara melek denmekte olup kutsaldır. Çok önemli inançsal figürler olan Xızır ve Mehdi vardır.
Birde kimi " Derviş, Pir, Bava" gibi ruhbandan şahisların olağan üstü ( Tanrı tarafından bahşedilmiş) kudrete sahip olduğuna inanılır.
Kısaca; bu inanılan şeyler birer DOGMA`dir.
Kaynak: Rae haq (Alevilik)
*Eskatoloji teoloji ve felsefenin bir bölümüdür.